Tulu movie “Kanchilda Bale” to hit the silver screen in March | Mega Media News

Tulu movie “Kanchilda Bale” to hit the silver screen in March | Mega Media News

Article

 

ತುಳುವರ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಲಾವಂತಿಕೆ
                                       -ಪ್ರೊ| ಮುರಳೀಧರ ಉಪಾಧ್ಯ ಹಿರಿಯಡಕ

 

                                   
     ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಕಲೆಗಳ ಆಧುನಿಕ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಅಧ್ಯಯನದ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಕನರ್ಾಟಕ ಲಲಿತಕಲಾ ಅಕಾಡೆಮಿ ಈ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಜನರು, 'ಕನ್ನಡಾಂತರ್ಗತಂ ತುಳುನಾಡು ನನ್ನದಿದು' (ಕಯ್ಯಾರ) ಎಂದು ನಂಬಿದವರು. ಈ ಜಿಲ್ಲೆಯ ರಂಗಪ್ರಭೇದಗಳು, ಧಾಮರ್ಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು, ಕಂಠಸ್ಥ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು, ಜನಪದ ಕುಣಿತ, ವಿನೋದ, ಕ್ರೀಡೆಗಳು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಸ್ಥೆ, ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು, ಭಾಷೆ-ಉಪಭಾಷೆಗಳು ಕರಾವಳಿಯ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಬಣ್ಣವಿರುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಸಂಸಕ್ಕೃತಿಯೊಂದನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರು ಐದು ಪ್ರಧಾನ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ತುಳು ಮಾತೃಭಾಷೆಯವರು.
     ಈ ಗ್ರಂಥದಲ್ಲಿ, ತುಳುವರ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಲಂಕರಣ (ಅಮೃತ ಸೋಮೇಶ್ವರ), ತುಳುವರ ಸಿರಿಜಾತ್ರೆ (ಮುಕುಂದ ಪ್ರಭು, ಮಂಜೇಶ್ವರ), ನಾಗಮಂಡಲ, ಡೆಕ್ಕೆಬಲಿ (ಎ. ವಿ. ನಾವಡ), ಭೂತಾರಾಧನೆಯಲ್ಲಿ ಅಲಂಕರಣ-1 (ಡಾ| ಕೆ. ಚಿನ್ನಪ್ಪ ಗೌಡ), ಭೂತಾರಾಧನೆಯಲ್ಲಿ ಅಲಂಕರಣ-2 (ಲೀಲಾ ಭಟ್), ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮೆಕ್ಕಿಕಟ್ಟೆಯ ಉರುಗಳು (ಡಾ| ಪುರುಷೋತ್ತಮ ಬಿಳಿಮಲೆ), ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮುಖವಾಡಗಳು ಮತ್ತು ಗೊಂಬೆಯಾಟ (ಎಸ್. ಎ. ಕೃಷ್ಣಯ್ಯ), ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಭಿತ್ತಿ ಚಿತ್ರಗಳು (ಅ. ಲ. ನರಸಿಂಹನ್), ಒಂದು ಆರಾಧನಾ ವಿಶೇಷ-ವಿಷ್ಣುಮೂತರ್ಿ ದೈವ (ಕೆ. ಎಂ. ರಾಘವ ನಂಬಿಯಾರ್), ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಆಚರಣೆಗಳು (ಕೆ. ವೆಂ. ರಾಜಗೋಪಾಲ), ಎಂಬ ಹನ್ನೊಂದು ಲೇಖನಗಳಿವೆ. ಬಹುಶ್ರುತರಾದ ಲೇಖಕರ ಕ್ಷೇತ್ರಕಾರ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನೆಯ ಫಲ ಈ ಗ್ರಂಥದ ಎಲ್ಲ ಲೇಖನಗಳಲ್ಲೂ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ. ನಾಗಮಂಡಲ, ಭೂತಾರಾಧನೆ, ಮುಖವಣರ್ಿಕೆ, ಮೆಕ್ಕಿಕಟ್ಟೆಯ ಉರುಗಳು, ಸಿರಿಯ ಬಳಗ, ಕಲಾವಿದರು, ಹಾಳೆಯ ಮುಖವಾಡಗಳು, ಆರಾಧನೆಯ ಸಲಕರಣೆ, ಗೊಂಬೆಯಾಟ, ಭಿತ್ತಿಚಿತ್ರಗಳು-ಇವುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಐವತ್ತಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಪ್ಪು ಬಿಳುಪಿನ, ಬಣ್ಣದ ಚಿತ್ರಗಳು ಈ ಪುಸ್ತಕದ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿವೆ.
     ಡಾ| ಪುರುಷೋತ್ತಮ ಬಿಳಿಮಲೆ ಅವರು ಯಕ್ಷಗಾನದ ವೇಷಭೂಷಣಗಳ ಪ್ರಭಾವ ಮೆಕ್ಕಿಕಟ್ಟೆಯ ಉರುಗಳ ಮೇಲೆ ಆಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಡುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಎಸ್. ಎ. ಕೃಷ್ಣಯ್ಯನವರು ಹೇಳುವಂತೆ ಮೆಕ್ಕಿಟ್ಟೆಯ, ದೈವಗಣದ ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮರದ ಶಿಲ್ಪ (ಸು. 22 ಅಡಿ ಎತ್ತರ) ರಾಹುತಮಲ್ಲ ಮತ್ತು ಕೇಚ (ರ) ಮಲ್ಲ ದೈವ-ಈ ಶಿಲ್ಪದ ಕಿರೀಟವು ಯಕ್ಷಗಾನದ ರಾಜಕಿರೀಟದ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಸಂಶಯವಿಲ್ಲ. ಈ ಕುರಿತು ಇನ್ನಷ್ಟು ವಿಚಾರ ಮಥನ ನಡೆಯಬೇಕಾಗಿದೆ. ಕೆ. ವೆಂ. ರಾಜಗೋಪಾಲರು ತನ್ನ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ, ಪಾಣಾರ ಎಂಬ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗದವರನ್ನೂ ಫನಿಯರರು = ನಾಗಾರಾಧಕರು ಎಂದೇ ಗುರುತಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ದ್ರಾವಿಡ ಮೂಲದ 'ಪಾಣ' ಶಬ್ದಕ್ಕೆ ಗಾನ, ಕುಣಿತಗಳ ತಜ್ಞ ಎಂದು ಅರ್ಥವಿರುವಾಗ ಪಾಣಾರರನ್ನು ಫಣಿಯರರು ಎಂದು ಗುರುತಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ಅ. ಲ. ನರಸಿಂಹನ್ ತನ್ನ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಕಳದ ಬಳಿಯ ಬಜೆಗೋಳಿಯ ಭೂತಸ್ಥಾನದ ಹಜಾರದಲ್ಲಿರುವ 77 ಜೈನ ಮುನಿಗಳ ಚಿತ್ರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೊಸ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಗ್ರಂಥದಲ್ಲಿ ಬಿಟ್ಟುಹೋಗಿರುವ ತುಳುನಾಡಿನ ಜಾತ್ರೆಗಳು, ರಥಶಿಲ್ಪ, ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ, ಮೂತರ್ಿಶಿಲ್ಪ, ರಂಗವಲ್ಲಿಗಳ ಕುರಿತು ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಗ್ರಂಥವೊಂದನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಬಹುದು.
     ಈ ಕೃತಿಯ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಕೊಂಚ ಬಿಡಿಸಿ ಹೇಳಬಹುದು. ನಮ್ಮ ಕಲೆಗಳ (ಚಿತ್ರ-ಶಿಲ್ಪ-ದರ್ಶನ ಕಲೆಗಳು) ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಅವಶ್ಯವಾದ ಒಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ-ಧಾಮರ್ಿಕ ಕಲಾಪ್ರಜ್ಞೆಯು ಇದರಿಂದ ಒಡಮೂಡಬಹುದೆಂಬ ಭರವಸೆಯು ನಮಗಿದೆ. ಈ ಗ್ರಂಥದಲ್ಲಿ ಜಾನಪದ ಹಂತದ ಪರಿಶೀಲನೆಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿರಬಹುದಾದರೂ ಇಲ್ಲಿನ ತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಕೂಡ ನಮ್ಮ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರಗಳಿಗೆ ದರ್ಶನ ಶಕ್ತಿ (ಗಿಣಚಿಟ ಖಣಡಿಜಟಿರಣ) ಯನ್ನು ಒದಗಿಸಬಲ್ಲದು ಎಂದು ಲಲಿತಕಲಾ ಅಕಾಡೆಮಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಆರ್. ಎಂ. ಹಡಪದ ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಪರಂಪರೆ ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಹಸ್ತಾಂತರಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಸೃಜನಶೀಲ ಕಲಾವಿದ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಮತಾಂಧನಂತೆ ಸ್ವೀಕರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಪರಂಪರೆಯ ಉತ್ತಮ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿ, ತನ್ನ 'ಅಪೂರ್ವ ವಸ್ತು ನಿಮರ್ಾಣ' ಪ್ರತಿಭೆಯಿಂದ ಹೊಸದನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸುತ್ತಾನೆ. 'ಕಾಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕ ಕೋಲ ಕಟ್ಟಬೇಕು' ಎಂಬುದು ತುಳುನಾಡಿನ ಜನಪ್ರಿಯ ಗಾದೆ. 'ಕೋಲ' ಶಬ್ದಕ್ಕೆ ಅಲಂಕಾರ ಎಂಬ ಅರ್ಥವಿದೆ. ಲಲಿತಕಲಾ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿರುವ 'ತುಳುವರ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಲಾವಂತಿಕೆಯ ಗ್ರಂಥ ಮತಾಚರಣೆಯ ಕಲಾ ಪರಂಪರೆಯ ಮೌಲಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಶೋಧಿಸಿ ಉಳಿಸುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಅವುಗಳಿಗೆ ಕಾಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕ ಹೊಸ ಅಲಂಕಾರವನ್ನು ನೀಡಿ ಬೆಳೆಸಲು ಪ್ರೇರಣೆಯನ್ನೂ ನೀಡುತ್ತದೆ.

 

ಬನ್ನಿ ತುಳುವಿನಲ್ಲಿ ಮಾತಾಡುವ…! « ನಿಲುಮೆ

ಬನ್ನಿ ತುಳುವಿನಲ್ಲಿ ಮಾತಾಡುವ…! « ನಿಲುಮೆ

Prajavani

karnataka tulu sahitya academy awards-2010-Prajavani

Navayuga Tulu Sanchike 1936 - Poem

ಚುಟುಕೊಲು
(ಈ ಚುಟುಕೊಲೆ ವ್ಯವಸಾಯೊನ್, ಮೈಸೂರುದಂಚಿದ ರಾಜರತ್ನೆರ್ ಕನ್ನಡೊಡ್ ಮಲ್ತ್ದಿನಿ ಆಕ್ಲೆ ಕೈಡ್ದ್ ಎಂಕ್ಲೊ ತುಳುಟ್ಟ್ ಮಲ್ಪೆರ ಕಲ್ತ್ದಿನಿ.)

ಇಂದು ಬರ್ಸ ಕಾಲೊ
ಕಪ್ಪೆಲೆ ಹರ್ಷ ಕಾಲೊ
ಟೊರಂ ಟೊರಂ
ಡೊರಂ ಡೊರಂ
ಕೇಣ್ಣೆ ಕಪ್ಪೆಳೆ ಕೋಲೊ    ||1||

ಎಂಕ್ಲೆ ನೆರೆತ್ತ ಸೂಪಿ
ಹೋಟ್ಲ್ಡ್ ಪದರ್್ ಕಾಪಿ
ಕಾಸ್ ಕೊರಂದೆ
ಮೋಸೊ ಮಲ್ತ್ದ್
ದೀಡ್ಯೆ ಮೆಲ್ಲ ಟೋಪಿ        ||2||

ಛಳಿ! ಛಳಿ! ಛಳಿ!
ಎಂಚಿ ಹಾಳ್ ಛಳಿ
ಸಮ್ಮಲೆ ಉಂಬೊಳಿ
ಕೊರಿ ಕಂಬೊಳಿ
ತಡೆ-ವಂತಿ ಛಳಿ        ||3||

ಸೆಕೆ! ಸೆಕೆ! ಸೆಕೆ!
ತಡೆವರಾವಂತಿ ಸೆಕೆ
ಬಜಿ ಮೈಟ್
ಕುಲ್ಲುಂಟ್ಲಾ
ಏರ್ ತಡೆವೆ ಬೇಂಕೆ        ||4||

ಕಳ್ಳೆ ಕಟ್ಯೆ ಮೂಟೆ
ಬಡತ್ಯೆ ಗುಡ್ಡೆ ಕೋಟೆ
ಮೆಲ್ಲ ಉಂತ್ದ್
ಸಿಳ್ಳ್ ಪಾಡ್ದ್
ಬೊಟ್ಯೆ ತಾಟೆ! ತಾಟೆ!        ||5||

ರಸಪುರಿ ಕುಕ್ಕು
ತಿಕ್ಕ್ಂಟ ಕನತ್ತ್ ಮುಕ್ಕು
ಆಣೆಗೊಂಜಿ
ಸಿಂಜು ಬಂಜಿ
ಸಿಂದ್ಂಟ ಒಂಜಿ ಕುಕ್ಕು    ||6||

ನವಯುಗ ತುಳುಸಂಚಿಕೆ - 1936

Navayuga Tulu Sanchike 1936 - Story

ಸಮಾಜ ಸರ್ಪೊ

                                                                               -  ಕಿಶೋರ, ಸುಳ್ಯೊತ

೧

 

     'ರುಕ್ಕೊ...... ನನ ಆಂಡ್ ಬಾಜೆಲ್......' ಮುರ್ಕ್ ಮಂಚೊದ ಮಿತ್ತ್ ಜೆತ್ತಿತ್ತಿನ ಮಾಧು, ಮಮರ್ಾಂತಿಕ ವೇದನೆಡ್ ಪಂಡೆ. ರುಕ್ಮಿಣಿ, ಆಯನ ಬೊಡೆದಿ, ಬಾರ್ಲಿದ ನೀರ್ನ್ ಬಾಯಿಗ್ ಬುಡಿಯಲ್. 'ಏ...ನ್ ಎಂಚಲಾ ... ಪೋಪೆ ಈ ದಾನ್ವ?' 'ದೇವೆರೆ ಮನಸ್ಸ್ಡ್ ಅಂಚ ಇತ್ಂಡ ಯಾನ್ಲಾ ಬರ್ಪೆ...' ರುಕ್ಮಿಣಿನ ಕಣ್ಣ್ಡ್ದ್, ಗಂಗಾ ಯಮುನಾ ಪ್ರವಾಹೊ ತಡೆ ಇಜ್ಜಾಂದೆ ಪರಿಪ್ಪೇತ್ಂಡ್.
     'ಆ!..ಬಲ್ಲಿ...ನನ ಒಂಜೇ ತಿಂಗಳು......ಬಾಲೆ...ಈ ಬಂಜಿನಾಲ್' ರುಕ್ಮಿಣಿ ದೀನ ದೃಷ್ಟಿಡ್ ಮಾಧವನ್ ತೂಯಲ್. 'ಅಂದ್...ಗೊತ್ತು...ರು...ಕ್ಮೀ...ಜೀವನೊ...ರಾಟೆನೂ...ಲು, ಹಂಗ್...ಬಲ್ಲಿ' ಮಾಧವನೊ ಸ್ವರೊ ಕ್ಷೀಣೊ ಆವೊಂದ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಪಾತೆರಡೆ, ಆಯಾ ಸಾವು ರುಕ್ಮಿಣಿ ತನ ಕಣ್ಣೀರ್ನ್ ಸೆರಗ್ಟ್ ಉದರ್ೊಂದ್ ಪಂಡಲ್, 'ಥೂ! ಹಾ!..ಉಂತಿ...ಬತ್ತೆ. ರುಕ್ಮಿಣೀ...ಪೋಪೆ. ಓಳು......ಯಾನ್ ಪಂಡಿನ...ಮದಪ್ಪಡಾ...ಉಂತ್ಲೆಪ್ಪಾ, ಬತ್ತೆ, ಬತ್ತೆ ಕಟುಕೆರ್...ಬಾಜೆಲ್...ಬಾ...ಜೆ...ಲ್' ರುಕ್ಮಿಣಿ ಪೆರಪ್ಪ ಒಂಜೀತ್ ಬಾರ್ಲಿತ ನೀರ್ನ್ ಪಪರ್ಾಯಲ್. 'ಆಂಡ್...ಪೋಪೆ...ರುಕ್ಕೀ...ಪೋ...ಪೆ' ಮಾಧವನ ಪ್ರಾಣಪಕ್ಷಿ ಗೂಡ್ಡ್ದ್ ಪಿದಾಯಿ ಪಾರ್ದ್ ಪೋಂಡ್.

 

೨

 

     ಶೇಷಾಚಾಯರ್ೆರ್ ಪಂಡ್ಂಟ ಎಂಕ್ಲೆ ಊರಂಡ್ ಮಾತೆರೆಗ್ಲಾ ಬೋಡಾಯಿನಾರ್. ಎಂಕ್ಲೆಗ್ ಎಂಚಿನವಾಂಡ್ಲಾ ಶುಭಕಾಯರ್ೊ ಆವೊಡ್ಂದಿತ್ತ್ಂಟ ಆರ್ ಬೋಡೇ ಬೋಡು. ಆರ್ ಬಡವೆ. ಅಲ್ತ ಮುಲ್ತ, ಸಮಾರಂಭೊ, ಸಮಾರಾಧನೆಲೆಡ್ ತಿಕ್ಕಿನ ದಕ್ಷಿಣೆನ್, ಕಟ್ಟ್ದ್ ದೀವೋಂದಿತ್ತೆರ್. ಈ ಭೂಮಿಡ್, ಆ ತೊಂಡಗಿತ್ತಿನ ಸಂಬಂಧಿಕೆರ್ ಪಂಡ್ಂಟ, ಆರೆ ಐನ್ ವರ್ಸೊದ ಒಂಜಿ ಪುಳ್ಳಿಲಾ, ಏಳ್ ವಸರ್ೊದ ವಸರ್ೊದ, (ಆರ್ ಸಾಂಕಿನ ದಿಕ್ಕಿಜ್ಜಾಂತಿ ಹುಡುಗೆ.) ಹುಡುಗೆ ಮಾಧುಲಾ. ಎಂಕ್ಲೆ ಕಥಾರಂಭೊಡ್ ಬತ್ತ್ನ ಮಾಧವೆನೇ ಈ ಹುಡುಗೆ. ಈ ರುಕ್ಮಿಣಿಯೇ ಈ ತೊಂಡನ ಪುಳ್ಳಿ.
     ಆ ಆಚಾಯರ್ೆರ್ ತನ ಅಂತಿಮ ಕಾಲೊಡ್, ಮಾಧವಗ್ ರುಕ್ಮಿಣಿನ್ ಕೊರ್ದ್ ಮದ್ಮೆ ಮಲ್ತ್ದ್, ಒಂಜಿ ರಡ್ಡ್ ಹಿತೊ ಬುದ್ಧಿ ಪಂಡ್ದ್, ಪರಲೋಕೊದ ಸಾದಿ ಪತ್ಯೆರ್......ಈ ದಂಪತಿಳೆನ ಪೊಸ ಜೀವನೊಗು ಸುರುವಾಂಡ್. ಮಆಧವೆ ಸಮ್ಮಲೆಲೆಕ್ಕೊನೇ ಮಲ್ತ್ದ್, ಜೀವನೊ ನಡಪುಡ್ಯೆರೆ ಸುರುಮಲ್ತೆ. ಅವ್ವು ಬಹುಕಾಲೊ ನಡತ್ಜಿ, ದಾಲಾ ಒಂಜಿ ಚಾಕ್ರಿ ತಿಕ್ಕ್ವೋಂದ್ದ್ ನಲಿತ್ತೆ. ಅಲ್ತ ದೇವಸ್ಥಾನೊದ ಮೊಕ್ತೇಸರೆರಾದಿತ್ತಿನ ಕೇಶವ ಭಟ್ರ್ ಆಯಗ್ ಒಂಜಿ ಗುಮಾಸ್ತೆರೆ ಬೇಲೆ ಕೊರ್ಪಾಯೆರ್. ಇಂಗಳೊಗು ಒನಸ್ಸ್ ಕರೀದ್ ರಡ್ಡ್ ರೂಪಾಯಿ ಸಂಬೊಳೊ. ಈ ಬೇಲೆಡ್ದಾದ್ ಮಾಧವಗ್ ಒಂಜೊಂಜಿ ದಿನೊ ಇಲ್ಲಡೆಗೇ ಬರಿಯೆರ ಆಪೇತ್ಜಿ. ಇಂದ್ವೇ ಸಮಯೊಡ್ ಕೇಶವ ಭಟ್ರ್ ತನ್ನ ಓರೆಗಣ್ಣ್ದ ಪ್ರತಾಪೊನು ರುಕ್ಮಿಣಿನ ಮಿತ್ತ್ ತೋಜ್ಪಾವೆರ ಸುರುಮಲ್ತೆರ್. ಮಾಧವಗ್ ಈ ಸಂಗತಿನ್ ರುಕ್ಮಿಣಿ ಪಂಡಲ್. ಮಾಧವೆ, ಆನಿಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ತನ ಗುಮಾಸ್ತಿಕೆನ್ ಬುಡ್ರಿಯೆ.
     ಇಂಚಿ ತನ ದೇಶೊಗು ಬೋಡಾದಾಂಟ್ಲ ತನ ಪ್ರಾಣೊನ್ ಕಳೆವೊಂಡ್ಂದ್ತ್, ಮಾಧುಗ್ರೈತ್ದ್, ಖದ್ದರ್ಧಾರಿ ಆತ್ ಅಲ್ಲಲ್ಲ್ ಭಾಷೊಣೊ ಕೊರಿಯೆರ ಸುರು ಮಲ್ತೆ. ನೆತ್ತ ಪರಿಣಾಮೊ, ಕಡೆಗ್ ರಡ್ಡ್ ಮೂಜಿ ಸತರ್ಿ ಲಾಕಪ್ ತೂವೆರ ಮಲ್ತ್ಂಡ್. ಒಂಜಿ ಸತರ್ಿ ಇಂಚನೇ ಭಾಷಣೊ ಕೊರೋಂದಿಪ್ಪ್ನಗ ಒರೊ ಲಾಠಿಚಾಜರ್್ ಆಂಡ್. ಒರಿ ಪೋಲಿಸ್ತಾಯನ ಲಾಠಿತ ಪೆಟ್ಟ್ ಮಾಧವನ ಸರೆಕ್ಕ್ ಬೂರ್ದು ಸರೆ ನರಿಂಡ್.
ರಡ್ಡ್ ಮೂಜಿ ಸಿಂಗೊಲು ಆಸ್ಪತ್ರೆದ ಸುಖಾನುಭವೊಲಾ ಆಂಡ್. ಆ ಲಾಠಿ ಚಾಜರ್್ಡ್ತಾದ್ ಮಾಧವನ ಮನಸ್ಸ್ ಬಾರೀ ಪರಿವರ್ತನೆ ಕಂದ್ಂಡ್. ಆಸ್ಪತ್ರೆಡ್ತ್ ಬಿಡುಗಡೆ ಆಯ್ನಾನಿಯೇ ಮಾಧವೆ ಒಂಜಿ ಕಡೆಟ್ಟ್ ಭಾಷಣೊ ಕೊಯರ್ೆ. ಸರೆಡ್ದ್ ಪೆರಪ್ಪ ರಕ್ತಸ್ರಾವೊ ಆಂಡ್. ಕಥೆತ್ತ ಸುರುಟ್ಟ್ ಪಂಡಿಲೆಕ್ಕೊ ಆಯಗ್ ಅಯ್ಟೇ ಅಂತ್ಯೊ ಆಂಡ್.
     ರುಕ್ಮಿಣಿ ಕೆಲಸಮಯೊ ಪೋಯಿಬೊಕ್ಕ, ಒಂಜಿ ಆಣ್ ಬಾಲೆನ್ ಪೆದ್ಯಲ್. ಬಡವೆರೆ ಬಾಣಂತಿ......ಗೊತ್ತೆ ಉಂಡತ್ತೆ, ಪೆದ್ಯಳ್ ಆನಿಯೇಲಕ್ಯಲ್. ಇಜ್ಜಂಡ ಜೀವನೊ ಸಾಗುನಿ ಎಂಚ? ಕೇಶವ ಭಟ್ರ್ ತನ ಇಚ್ಛೆ ಪೂರೈಸಾವೆರೆ ಸಮಯೊ ತೂವೋಂದಿತ್ತೆರ್. ರುಕ್ಮಿಣಿಗ್ ಅವು ಗೊತ್ತೇ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಆಂಟ ಆಲೆ ಭಾರೊ ಪೂರಾ ದೇವೆರೆ ಮಿತ್ತ್.
     ರಾತ್ರೆ ಎಣ್ಮೊಗಂಟೆದ ಪೊತರ್ು ರುಕ್ಮಿಣಿ ಉಂಡ್ದ್, ಬಾಲೆನ್ ಜೆಪ್ಡಾದ್, ಬಾಕಿಲ್ ಪಾಡ್ದ್ ಜೆಪ್ಪೆರ ಅಟ್ಟಣೆ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತಲ್.
     'ಬಾಖಿಲ್ ದೆಪ್ಪು.....ಬಾಖಿಲ್' ಬಾಕಿಲ್ ತಟ್ಟ್ದ ಪಂಡಿಲೆಕ್ಕ ಆಂಡ್. ಕೇಶವ ಭಟ್ರೆ ಸ್ವರೊ. ಆಲ್ ಗಡಗಡ ನಡಗ್ಯಲ್. 'ಏರೌ?' ಕೇಂಡಲ್ ರುಕ್ಮಿಣಿ. 'ಬುಕ್ಕೊ ಪಾತೆರ್ಕ...ಬಾಕಿಲ್ ದೆಪ್ಪು...ಬೇಗೊ...' 'ಬಾಕಿಲ್! ದಾಯೆ ಏರ್ಂದ್ ಪಣಿಯೆರಾಪುಜೊ?' 'ಯಾನ್...ಪನಿತ್ ಬೇಲೆ ಉಂಡು...' 'ಕೇಶವ ಭಟ್ರೆ...ನಡಪ್ಪುವರಾ ಇಜ್ಜಾ ಮುಳ್ಪಡ್ತ್, ಎಂಚಿ ಬೇಲೆ? ಅವು ಮಾತ ಪಗೆಲ್...ರಾತ್ರೆ ಅತ್ತ್...' 'ಛೆ! ಛೆ! ಅವು ಇತ್ತೆನೇ ಆವೊಡು. ಬಾಖಿಲ್ದೆಪ್ಪು, ಇಜ್ಜಂಡ ನರಿಪ್ಪುವೆ...' 'ದಾನೆ ನರಿಪ್ಪುನ, ಎಂಚಿನೆನ್...' 'ಆ ಕಜ್ಪುಗ್ ಕಡೆಯಿ ಅರೆಪು ಒಂಚೋಂಡು.'
'ರುಕ್ಮಿಣಿ, ಏನ್ ಏರ್ಂದ್ ಗ್ರೈತ?'
'ಈರ್ ಅರೇ...ಬತ್ತೆ...ಆ ಪಾತ್ರೊ...' ... 'ಇಂಚಿ ಕೇಣ್'
'ಕೇಣ್ಪೆ! ತಿಕ್ಂಡ್...ಬತ್ತೆ...' 'ದಾನೆ! ಬಾಕಿಲ್...'
'ಬೊಡ್ಚಿಕಂಡಿತಾಡೆಗ್ ಬಲ್ಲೆ, ಈರೆ ಮೋರೆಗ್ ಮೈಪುವೆ. ಬೊಕ್ಕ ಪಿದಾಯಿದ ಪಾತೆರೊ ಕೇಂಡ್ಜಿ.'
     ಮನತ್ತಾನಿ, ದೇವಸ್ಥಾನೊಡ್ ಮಾಮಲ್ಲ ಪೂಜೆ. ರುಕ್ಮಿಣಿಲಾ ಹಣ್ಣ್ಕಾಯಿ ದೆತೋಂದ್ ಪೋಯಲ್. ಅಲ್ಲಿತ್ತಿ ಬಾಕಿ ಪೊಣ್ಜೋವ್ಲೆನ ಎರ್ಕ, ತೆಲಿತ್ತೋಂದ್ ಪೋಯಲ್. ಆಲೆ ತೆಲಿಕೆಗ್, ಪಿರ ತೆಲಿಕ್ಕೆ ಆವಡ್ ಪಾತೆರೋವಡ್ ಬತ್ತ್ಜಿ. ರುಕ್ಮಿಣಿಗ್ ಸಾವಿರೊ ಚೇಳ್ ತುಚ್ಚಿಲೆಕ್ಕ ಆಂಡ್, ಆಲ್ ಆ ಪೊಣ್ಜೋವ್ಲೆನ ಒಟ್ಟುಗ್ ಪೋತ್ ಉಂತ್ಯಲ್. ಅಕ್ಲ್ ಮಾತ, ಆಲೆನ್ ಬುಡ್ದದ ಬೊಕ್ಕೊಂಜಿ ದಿಕ್ಕ್ಗ್ ಸೀದಾ ಪೋಯೆರ್, ಆಲ್ಲಾ ಅಕ್ಲ್ ಪೋಯಿನಾಡೆಗೇ ಪೋಯಲ್. 'ದಾನೆ? ಕಲಿಕಾಲೊ...ಎಂಕ್ಲೆ ಒಟ್ಟಾಗ್ ಉಂತೆರ ಈ ಏರ್? ನಡಪ್ಪಂಚಿ!...' ಒಂಜಿ ಅಜ್ಜಮ್ಮ ದುಂಬು ಬತ್ತ್ದ್ ರುಕ್ಮಿಣಿಗ್ ಪಂಡಲ್. ರುಕ್ಮಿಣಿಗ್ ಆಶ್ಚಯರ್ೊಲಾ ದುಃಖೊಲಾ ಒಟ್ಟ್ಗ್ ಆಂಡ್. 'ನಿಕ್...ಸ್ವಾಮಿಲು ಬಹಿಷ್ಕಾರೊ ಕೊತರ್ೆರ್ ಅಂಚ...' ಇತ್ತೆತ ಪಾತೆರೊ ರಾಗತವು, ರುಕ್ಮಿಣಿ ತರೆ ದೆತರ್್ತ್ ತೂಯಲ್, ಶಂಕರ ಭಟ್ರೆ ಬೊಡೆದಿ.
ರುಕ್ಮಿಣಿ, ಅಲ್ಲ್ ಒಂಜಿ ಮಿನಿಟ್ಲಾ ಉಂತಂದೆ, ಸ್ವಾಮಿಲೆನಾಡ್ಗ್ ಪೋಯಲ್. ಆರೆ ಬಾಯಿಡ್ದ್ಲಾ ಕೇಂಡ್ದಾಂಡ್. ಆಲ್ ಅಲ್ಲ್, ಒಂಜಿ ಮಿನಿಟ್ ಕೂಡಾ ಉಂತಂದೆ, ಇಲ್ಲಡೆಗ್ ಪೋಯಲ್.
     ಈ ಸಂಗತಿ ನಡತಿಬೊಕ್ಕ ರುಕ್ಮಿಣಿನ್ ಏರ್ಲಾ ತೂತು ನೆಟಜ್ಜಿ. ಆಲ್ ಒಡೆಗ್ ಪೋಯಲ್ ದಾನೆ ಆಯಲ್ಂದ್ದ್ ಏರೆಗ್ಲಾ ಗೊತ್ತಿಜ್ಜಿ. ಆ ದೇವೆರೆಗ್ ಗೊತ್ತುಪ್ಪಂದಿಪ್ಪೊ? ಉಪ್ಪು, ಆರೆಗ್ ಗೊತ್ತಿಪ್ಪು.
     ಆ ಬಾಲೆ ಮಾಧವಗ್ ಪುಟ್ಟ್ನವತ್ತೊ? ಅ...ತ್ತ್...ಎಂಚಿನೆಡ್ತಾವೆರ ಅತ್ತ್? ಬಹಿಷ್ಕಾರೊ ದಾಯೆಗ್? ಕೇಶವ ಭಟ್ರೆನ ಇಚ್ಛೆ ಪೂರಯಿಸಾವೆಂದ್ನೆಗ್. ಹೇ, ಕ್ರೂರ ಸಮಾಜೊನೇ, ನನ ಆಂಟ್ಲಾ ಕಣ್ಣ್ ಬುಲಾದ್ ತೂಲಾ!

ನವಯುಗ ತುಳು ಸಂಚಿಕೆ - 1936

 

Navayuga Tulu Sanchike 1936 - Story

ಕುಕ್ಕುದ ರಸಾಯನೊ
                                                                               - ಸುಳ್ಯೊತ ಮಮ್ಮದೆ

                                   

     ಸೀನಣ್ಣೆ ಎಂಕ್ಲೆ ಊರ್ಡ್ ಒಂಜಿ ಪಂಚಾಯಿತ್ ಸಾಲೆಡ್ ಮಾಸ್ಟ್ರ್. ಆಯೆ ಪುಟ್ಟ್ದಿನಿ ಬಲತ್ತ್ದಿನಿ ಮಾತ ಸೇನೆರ್ ಸೇಸಗಿರಿರಾಯೆರಳ್ಳೆ, ಅವು ದಾನೆಂದ್ ಪಂಡ್ಂಟ, ಸೀನನ ಅಮ್ಮೆಲಾ ಅಪ್ಪೆಲಾ ರಾಯೆರೆ ಹಿರಿಯೆರೆ ಕಾಲೊಡ್ದಿಂಚಿ, ಆಕ್ಲೆ ಇಲ್ಲಾಲ್ ಬೇಲೆ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್, ಕಡೆಗ್ ಅಕ್ಲ್ ಸೀನನ್ ಬುಡ್ದ್ ದೇವೆರೆ ಸೇವೆಗ್ ಪೋಯೆರ್. ಸೀನೆ ರಾಯೆರೆ ಇಲ್ಲಾಳ್ತ ಬೇಲೆಲಾ ಮಲ್ತೊಂದ್, ಸಾಲೆಗ್ಲಾ ಪೋವೋಂದಿತ್ತೆ. ರಾಯೆರ್ಲಾ ಇಂಬ್ಯನ್ ಪ್ರೀತಿಡ್ ಸೂವೋಂದಿತ್ತೆರ್. ಆರೆಗ್ ಬೇತೆ ಬಾಳೆಳಿಜ್ಜಾಂಡ್. ಸೀನೆ ಎಣ್ಮನೆ ಕ್ಲಾಸ್ ಕಲ್ತ್ದ್ ಪಾಸಾಯೆ. ರಾಯೆರೆ ಆಯಗ್ ಅಲತ ಒಂಜಿ ಪಂಚಾಯತಿ ಸಾಲೆಡ್ ಮಾಸ್ಟೆರೆ ಬೇಲೆ ಕೊಪರ್ಾದ್ ಒಂಜಿ ಇಲ್ಲಡೆಲಾ ಕಟ್ಟಾದ್ ಕೊರ್ಯೆರ್. ಸುಮಾರ್ ಸಮಯೊಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಆಯಗ್ ಮದ್ಮೆ ಆಂಡ್.
     ಸೀನಗೊರೊ ಮಂಗ್ಲೂರ್ಗ್ ಪೋವೋಡಾದ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಅಲ್ಲ್ ಒನಸ್ಸ್ಗ್ ಸೇಸಪ್ಪ ಸೆಟ್ಟೆರಾಡೆಗ್ ಪೋವೇತೆ. ಆರೆಗ್ಲಾ ಸೀನಗ್ಲಾ ಭಾರೀ ಇಷ್ಟಾಚಾರೊ. ಸೇಸಪ್ಪ ಸೆಟ್ರ್ಂದ್ಂಡ್ ಸಾಧಾರಣೊತ್ತಾರತ್ತ್. ಆರ್ ಪಂಡ್ಂಟ ಆಲ್ಲ್ ಮಾತೆರೆಗ್ಲಾ ಗೊತ್ತ್. ಓಲಾಂಡ್ಲ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ದಾಕ್ಲೆನ ಒಂಜಿ ಜಾಹೀರ್ಸಭೆ, ಮೀಟಿಂಗ್, ಮಿನಿ ಇತ್ತ್ಂಡ ಮೇರ್ ಅಲ್ಲ್ ಇಜ್ಜಾಂತೆ ಇಜ್ಜಿ. ಆರ್ ತೂಕೆಗ್ ಮಲ್ಲಜೀವೋ. ತುತ್ತುನಿ ಒಂಜಿ ಖದ್ದರ್ ಮುಂಡು ಆರೆ ಬೊಳ್ದಂಗಿ (ನೆಹರುಲೆನ ಸಟರ್್ದಲೆಕ್ಕ) ಮೊನಕಾರ್ ಮುಟ್ಟಲಾ ಎತ್ತೇತ್ಂಡ್ ಆರೆಗ್ ತರೆಕ್ಕ್ದೀಯೆರ ಒಂಜಿ ಗಾಂಧಿತೊಪ್ಪಿ. ಆರ್ ಬೊಲ್ಪುಗ್ ಲಕ್ಕಿಪೆಟ್ಟ್ಗ್, ತೂಕ ಕೆಂಪು ಪಕ್ಡಿದ ಬದಲ್ಗ್ ಬೊಲ್ದು ತೊಪ್ಪಿದೀಪಾವೆಂದ್ ಪನೇತೆರ್ಗ್. ಇಂದು ಅಲ್ತ, ಜೋಕುಲು ಪಂಡಿನ ಸುದ್ದಿ.
     ಒಂಜಿ ದಿನೊ ಸೆಟ್ರೆಗ್ ಒಂಜಿ ಡಿನ್ನರ್ ಪಾಟರ್ಿಗ್ ಬರೋಡ್ಂದ್ತ್ ಒಂಜಿ ಆಮಂತ್ರಣೊ ಪತ್ತೊಬತ್ತ್ಂಡ್. ಅವ್ವೇ ಸಮಯೊಡ್ ಸೀನೆ ಆರೆ ಇಲ್ಲಡೆಗ್ ಪೋದಿತ್ತೆ. ಸೆಟ್ರ್ ಬಯ್ಯನಗ ಡಿನ್ನರ್ ಪಾಟರ್ಿಗ್ ಪೋಯೆರ್. ಒಟ್ಟ್ಗ್ ಸೀನನ್ಲಾ ಲೆತೋಂಡೆರ್.
     ಆನಿತ ಒನಸ್ಸ್ಡ್ ಕುಕ್ಕುದ ರಸಾಯನೊ ಸೀನಗ್ ಮೆಚ್ಚ್ದಿತ್ತ್ಂಡ್. ಆಯಗ್ ನನಲ ಕೇಂಡ್ದ್ ಸಿನೊಡ್ಂದ್ಡ್ ಆಸೆ, ಆಂಡ ಆತ್ ಜನೊತೆದ್ರ್ಗ್ ಕೇನುನಿ ಎಂಚ. ಆಸೆ ಪನ್ಪುನಿ ಹಾಳ್. ಸೀತೆ ಉರೆತ್ತ ಮಿತ್ತ್ದ ಆಸೆಡ್ ದಾನೆಮಾತ ಅನಥರ್ೊ ಮಲ್ತೋಂಜಲ್. ಡಿನ್ನ್ರ್ಪಾಟರ್ಿ ಕರೀಂಡ್. ಮನದಾನಿ ಸೀನೆ ಊರ್ಗ್ ಪಿದಾಡ್ಯೆ, ಸೇಸಪ್ಸೆಟ್ರೆಡ ಪಂಡೇ ಮಾಕರ್ೆಟ್ಗ್ ಪೋದ್ ಒಂಜೇ ಮುಕ್ಕಾಲ್ ರೂಪಾಯಿದ ಒಂಜಿ ಡಜನ್ ಕುಕ್ಕು ದೆತೊಂಡೆ ಬೊಕ್ಕ ಬಸ್ಸ್ಡ್ ಕುಲ್ಯೆ. ಈ ಕುಕ್ಕ್ ಬೊಡೆದಿಡ ರಸಾಯನೊ ಮಲ್ಪಾವೆರ.
     ಮಲ್ಲ, ಮಲ್ಲ ಕುಕ್ಕ್ಲೆನ್ ತೂದ್ ಸೀನನ ಬೊಡೆದಿ ಸೀತಮ್ಮಗ್ ಸಂತೋಸಾಂಡ್. ಸೀನೆ 'ಪಂದರ್ೆರೆದೀಡ್, ರಸಾಯನೊ ಮಲ್ಪೊಡು' ಪಂಡೆ. 'ಅವೆಂಚಿ ರಸಾಯನೊ?' ಕೇಂಡಲ್ ಸೀತ, ಸೀನೆ ಮಂಗ್ಲೂರ್ಡ್ ನಡತ್ತಿನಮಾತ ಪಂಡೆ. ಆನಿ ನಿಕ್ಲೆ ನಾಲಗೆ ಒಂಜಿ ಕುಕ್ಕ್ದ್ ರುಚಿತೂಂಡ್. ಮನದಾನಿ ಸೀತಮ್ಮ ಆಪೆತಿಲ್ಲಾಡೆದ ಜೋಕುಲೆನ ಲೆತ್ತ್ದ್ ಒಂಜಿ ಕುಕ್ಕ್ ಮೂರ್ದ್ ಕೊರ್ಯಲ್, ಸೀನಣ್ಣೆ ಸಾಲೆಡ್ದ್ ಬತ್ತ್ದ್ 'ಪಂದರ್್ತ್ಂಡ? ತೂಕ, ಪಂಡೆ. 'ಅವು ಈರೆಗ್ದಾಯೆ? ರಸಾಯನೊ ಮಲ್ಪುನ ಯಾನತ್ತೊ?' ಪಂಡ್ರಿಯಲ್ ಸೀತಮ್ಮ. ಸೀನಣ್ಣೆ ಅಯಿಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಪಾತೆರ್ಜೆ.
     ಸೀತಮ್ಮ ರಸಾಯನೊಗ್ ನಾಲೈನ್ ಕುಕ್ಕ್ಯಾವ್ಂದ್ ಆಪೆತಿಲ್ಲಡೆ ಮಾಪಕ್ಕಗೊಂಜಿ ಕೊರ್ಯಲ್, ಈ ಸುದ್ದಿ ಪಾಚಕ್ಕಗ್ ಗೊತ್ತಾಂಡ್, ಬೊಕ್ಕ ಆಲೆಗ್ಲಾ ಒಂಜಿ ಕೊರ್ಂಡ್ ಪನ್ಕ. ಬಯ್ಯನಗ ತಿಗರ್ೋಂದ್ ಎಂಕಪ್ರೈಲೆ ಮಗಲ್ ಸುಶೀಲ ಬತ್ತಲ್. ಇವರ್ೆಲರ್ಾ ಪಂಚಾತಿಕೆ ಹಾಕೋಂದ್ ಕುಲ್ಯೆರ್. ಸುಶೀಲ ಪಿದಾಡ್ನಗ ಸೀತಮ್ಮ ಮಲ್ಲ ಮನಸ್ ಮಲ್ತ್ದ್ ರಡ್ಡ್ ಕುಕ್ಕ್ ಕೊರ್ಯಲ್. ಐತ ಪರಿಮಳೊ ತಡೆವಾಂದೆ ಆಳ್ಲಾ ಒಂಜಿ ಮೂರ್ಯಳ್. ಸೀನೆ ಬಯ್ಯನ ಬತ್ತೆ. 'ಐಡ್ದ್ ಒಂಜಿ ಕೊಂಡ, ಒರಿನ ಪತ್ತ್ ಯಾವ್' ಪಂಡೆ ಸೀನೆ. ಸೀನಗ್ ದಾನೆ ಗೊತ್ತ್ ಸೀತಮ್ಮನ ಬಿತ್ತ್.
     ರಸಾಯನೊತ್ತ ದಿನ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಸೀನೆ ಮದ್ಯಾನೊಗ್ ಸಾಮಾನ್ ಕೊಂಡುಕೊರ್ದ್ ಸಾಲೆಗ್ ಪೋಯೆ. ಸೀತಮ್ಮ ಇಂಚಿ ಕುಕ್ಕ್ಮೂರ್ದ್ ದಿಕ್ಕೇಲ್ಗ್ ದೀಯಲ್ (ಮಲ್ಪೆರ ಗೊತ್ತಿಜ್ಜಿ), ಒಂಜಾತ್ ಉಪ್ಪ್ಪಾಡ್ಯಲ್. ಬೊಕ್ಕ ಬೆಲ್ಲೊ ಗುದ್ದ್ದ್ ನೀರ್ಡ್ ಕಲತ್ತಲ್. ಲತ್ತ್ ಮುನ್ಚಿ ಕೊಯ್ದ್ ಪಾಡ್ಯಲ್. ಐನ್ ಕುಕ್ಕ್ದ ಪಾತ್ರೊಗ್ ಸುರಿತ್ತಲ್. ಅವ್ ಬೆಯ್ಯರಾನಗ ಸೀನೆ (ಏಪೋಡ್ದ್ಲಾ ಬೇಗೊ) ಸಾಲೆಡ್ದ್ ಬತ್ತೆ. ಅಡಿಗೆ ಕೋಣೆತ ಬಾಕಿಲ್ ಪಾಡ್ದಿತ್ತ್ಂಡ್. ತಟ್ಯೆ ಮೆಲ್ಲ ಪೋದ್, ಪಿದಾಯಿಕೊಲ್ಲೊಡು ಸೀತಮ್ಮನ ಓರ್ಡರ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಸೀನೆ ಅಂಚನೇ ಮಲ್ತೆ. ಐನ್ ನಿಮಿಷೊ ಕರಿಂಡ್, ಸೀನಗ್ ಮನಸ್ಸುಂತ್ಜಿ, 'ಯನ ಸೀತು, ದಾನೆ ಮಲ್ಪುವಲ್?' ಪಂಡೆ ಸೀನೆ. 'ರಸಾಯನೊ ಮಲ್ಪುವಲ್' ಉಪಾಯಿಡ್ದೇ ಉತ್ತರೊ ಬತ್ತ್ಂಡ್. 'ಯಾನ್ ಉಲಾಯಿ ಬರೊಲಿಗೆನ?' ಪಿದಾಯಿದ ಪ್ರಶ್ವೆ. 'ಬಲ್ಲಿಗೆ' ಉಲಾಯಿದ ಉತ್ತರೊ.
     ಚುಯಿ... ಜಿರಿ ಜಿರಿ ಜಿರ್ರ್ಂದ್ದ್ ರಸಾಯನೊಗ್ ಕೊರಿ ಒಗ್ಗರಣೆ ಕೇಂಡ್ಂಡ್. (ಥೂ) 'ಅಯ್ಯೋ! ಅಯ್ಕ್ ಒಗ್ಗರಣೆ ಕೊರೆರಿಜ್ಜೀ.....' ಸೀನೆ ಲಕ್ಕುದುಂತ್ದ್ ಪಂಡೆ. 'ಎಂಕ್ ಗೊತ್ತುಂಡು...' ಬೊಕ್ಕ ಪತ್ತ್ ನಿಮಿಷೊ ಕರೀಂಡ್, 'ನನ ಬರೋಲಿ' ಸೀತಮ್ಮ ಬಾಕಿಲ್ ದೆತ್ತ್ಲ್. 'ಈಡೆಗೇ ಬರಡ್' ಸೀನೆ ಮೇಜತೆಕ್ಕ ಕುಲ್ಯೆ. ಆಲ್ ಬಟ್ಟಲ್ಗ್ ಪಿನೀದ್ ಮೈತಲ್. 'ಅಯ್ಯೋ! ನೆಕ್ ಮುನ್ಚಿ ಪಾಡ್ದನದೇ, ಹಾಲಾದ್ ಪೋವಡ್.' ಪಿನೀದ್ ಬಾಯಿಗ್ ದೀದ್ 'ನಿನ್ನ ಕಮರ್ೊ...ನಿನ್ನ ಸಾವು ರಂಡೆ! ಏತ್ ಕುಕ್ಕ್ ಪಾಡ್ದ?' (ಒಂಜೇ ಮುಕ್ಕಾಲ್ರುಪಾಯಿ ಕೊರಿ ಕುಕ್ಕುತ್ತ) 'ಪತ್ತಲಾ ಪಾಡ್ದೆ. ಕೊರಂಟ್ ಮಾತಾ ದಕ್ಯೆ. ರಡ್ಮೂಜಿ ಕೊರಂಟುಂಡಾತೆ.' ಸೀತಮ್ಮ ಪಂಡಾಲ್. 'ನಿನ...ಬೊಜ್ಜೊ ಪುಣ...ಬರೆ!' 'ರುಯೀಂ' ಸೀನನ ಕೈಟಿತ್ತಿ ಕೊರಂಟ್ ಸೀತಮ್ಮನಡೆಗ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಆಲ್ ಮೋರೆ ತಿಗರ್ಾಯಲ್. ಅವು ಆಲೆ ಕೆನ್ನೆಟ್ ಕುಲ್ಲುಂಡು. ಸೀತಮ್ಮ ಮಗ್ರ್ಯಲ್. 'ನಿಕ್ ದಾಡಿ...' ಪಂಡೋಂದೆ ಸೀನೆ ಪಿದಾಯಿ ಪೋಯೆ. ಪೆರಪ್ಪ ಬನ್ನಗಲಾ ಆಲ್ ಅಂಚನೇ ಇತ್ತಲ್. ಸೀನಗ್ ಗಾಬರಿ ಆಂಡ್. ಉಪಚಾರೊ ಮಲ್ತೆ. ಮನದಾನಿ ಸೀತಮ್ಮ ಅಪ್ಪೆನಿಲ್ಲಡೆಗ್ ಪೋಯಲ್.
     ಸೀತಮ್ಮ ಪೋದ್ ತಿಂಗೊಲು ಒಂಜಾಂಡ್, ರಡ್ಡಾಂಡ್, ರಡ್ಡ್ ಪೋತ್ ಮೂಜಾಂಡ್. ಸೀನನ ಬೇಜಾರೋ ಆತೀತ್ತತ್. ಬೋಡಾಯಿನಾತ್ ಕಣ್ಣೀರ್ದೀಡ್ಯೆ. ಮನಸ್ಸ್ಗಟ್ಟಿ ಮಲ್ತೊಂದ್ ಆಳಾತೆ ಬರೊಡು ಪಂಡೊಂಡೆ. ನಾಲೈನ್ ದಿನೊತ್ತಗ ಒಂಜಿ ಕಾಗದೊ ಬತ್ತ್ಂಡ್, ಸೀತಮ್ಮ ಬಂಜಿನಾಲ್ಂದ್ದ್. ಸೀನೆ ಸಂತೋಸೊಡ್ ಆಸಿಂಗೊಲ್ತ್ ಸಂಬಳೊ ಪೋರ ಕಡಪುಡ್ಯೆ. ಪತ್ತದ್ನೈನ್ ದಿನೊತ್ತುಲಾಯಿ, ಕುಡೊಂಜಿ ಕಾಗದೊ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಐಟ್ 'ಸೀತಮ್ಮ ಪೆದ್ಯಲ್. ಆಣ್ ಬಾಲೆ, ಕೂಡ್ಲೆ ಬರೊಡು'ಂದಿತ್ತ್ಂಡ್, ಸೀನೆಕಾಗದೊ ಬರೆಯೆ, 'ಇನ್ಸ್ಪೆಕ್ಷನ್ ವಕರ್್ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಇನ್ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರ್ ಬರಿಯೆರಾಂಡ್. ರಜೆ ತಿಕ್ಕೆರೆ ಏಳೆಣ್ಮೊ ದಿನೊ ಉಂಡ್. ಇತ್ಯಾದಿ ...ಇತ್ಯಾದಿ.'
     ಹಾ! ಹಾ! ಪನ್ಪುನೆತುಲಾಯಿ ಇನ್ಸ್ಪೆಕ್ಷನ್ ಮುಗಿತ್ತ್ ರಜೆಲಾ ತಿಕ್ಸ್ಂಡ್. ಸೀನೆ ಮಾಮನಿಲ್ಲಡೆಗ್ ಪಾಯರ್ೆ. ಸೀನೆ ಬನ್ನಗ ಸೀತಮ್ಮ ಕಾರ್ದ ಮಿತ್ತ್ ಬಾಲೆನ್ ದೀವೊಂದಿತ್ತಲ್. ಇವರ್ೆರೆಗ್ಲಾ ಸಂತೋಸಾದ್ ಕಣ್ಣ್ಡ್ ನೀರ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್. 'ರಾಮಣ್ಣೆಂದ್ತ್ ಪುದಾರ್ ದೀತೊ? ಆವೆ?' ಕೇಂಡಲ್ ಸೀತಮ್ಮ, 'ಐಡ್ತ್ ರಸಾಯನೊದ ಕೊರಂಟ್ಂದ್ತ್ ಪುದಾರ್ ದೀತ್ವರ್ಡ ಲಾಯಿಕಿತ್ತ್ಂಡ್' ಬಾಲೆಗ್ ಮುತ್ತಕೊರೋಂದ್ ಸೀನೆ ಪಂಡೆ. ಇರ್ವೆರ್ಲಾ ಇಂಚನೇ ಏತ್ಪೊತರ್್ ಸರಸಗೊಬ್ಬೊಂದಿತ್ತೆರೋ ಏರೆಗ್ ಗೊತ್ತು......

ನವಯುಗ ತುಳು ಸಂಚಿಕೆ - 1936

 

Navayuga Tulu Sanchike 1936 - Poem

ಅಲ್ಪನ ಐಶ್ವರ್ಯೊ ಮರಿಯಲೊದ ತುದೆತಲೆತೊ
                                  - ಸಂಪಾಜೆ ಮುಂಡಪ್ಪ ರೈ, ದೇಶಕೋಡಿಕಾರ್

(ಧಾಟಿ: ತುಳುತ ನಾಡೊಳು ಹೊಳಲು ಮೆರೆವುದು ಹಳೆಯ ಕಾರ್ಕಳ ಎಂಬುದು)

ಪರಪು ತುದೆ ಈ ಪಳಪಳನೆ ಪರತೊಂದು ಮೆಲ್ಲನೆ ಪೋಲಗೆ.
ಪರಪು ನೋಟೊಲ, ಶಬ್ದೊಗುಳುಗುಳು, ತೂಯೆರಾತ್ ಪೊಲರ್ುಗೆ.
ತುದೆಲಸಾಗ್ಲ ಸಾವದಾನೊಡು ನಿನ್ನ ಅಂದೊನು ತೋಜಲ
ತುದೆನೆ ಪರಪುಲ ಜಲೊತ ಆಶ್ರಯೊ ಬೇಗೊನೆಂಕ್ಲೆಗ್ ಕೊರ್ಲಯ.
ನಿನ್ನ ನೀರ್ನ್ ಪರ್ದ್ ಸನ್ತಸೊ ಪಡೆಪೊ ಜೀವೊದ ಜನ್ತುಲು.
ನಿನ್ನ ನೀರ್ಡ್ ಪೈರುಪಚ್ಚೆನ್, ಮಲ್ತ್ ತಿನ್ಪೊಯ ಎಂಕುಲು.
ಅರೆಗಾಲೊದಾತುದೆ ಈಯೆ ಪೊರ್ಲುದ ಸಂಪುಮಲ್ಪಿನ ಮದ್ಮಲ್
ಬರುವೆರೇರ್ಲ ನಿನ್ನ ಅಂದೊನು ತೂವೆರಪಗನೆ ಅರೆಗಲೊ.
ಆಂಡ ತುದೆನೇ ಇನಿಲದಾನೆಗೆ ತೂಯೆರೀತೀ ಭೀಕರೊ?
ಕಂಡೆಬಲ್ಲೆಲು, ಬೆದ್ರ್, ಮುರೊಕೊಲು, ಕೊನೊಪು ನೋಡೆಯ ಈತರೊ?
ಕೆಂಪುದಾನೆಗೆ ನಿನ್ನ ನೀರ್ಲ ಸ್ವಚ್ಛಜಲೊನೀ ದಾಂದಯ?
ಇಂಪುಕಳೆಯನೆ ಸ್ವರೊತ ಅನ್ದೊನು ನೀರ್ ದಾನೆಗೆ ಮಂದೊಯ?
ದಾನೆ ಭೀಕರೊ ದಾನೆ ಗೌಜಿಗೆ ನಿಕ್ಕ್ ಇನಿತಾ ದಿನೊಟುಲ?
ದಾನೆ ಆವೊಟು ಎಂದ್ ಗ್ರಹಿಪುವ ಪ್ರಳಯದಿಚ್ಚೆನ್ ಮಲ್ಪಡ.

ಬರ್ಸೋ ಬತ್ತ್ಂಡ್ ಈತ್ ದಾಯೆಗ್ ನಿಕ್ಕ್ ಕೊಂಬುಲ ಬರ್ಪುಂಡು!ಬರ್ಸೋ ನಂಬಡ ಒಂತೆದಿನೊತ ಗೊಬ್ಬು ಗೊಬ್ಬುದು ಪೋಪುಂಡು.
ದಡೊನು ಬುಡುದುಗೆ ಮಿತ್ತ್ ಏರ್ಕ್ ದ್ ದಾಯೆ ಎಂಕ್ಲೆನ್ ಕೆರ್ಪಯ?
ದಡೊನು ಬುಡುದು ತಿತರ್್ಜಪ್ಪುಗೆ ಉಂದುಲ ಒಂಜಿ ಪೊಲರ್ೊಯ?
ಕಲ್ಲ್ಬಲ್ಲೆನ್ ದಾಯೆಕನತ್ದ್ ಬುಳೆತನಾಶೊನು ಮಲ್ಪುವ?
ಬೊಳ್ಳೊ ಏರ್ದ್, ನೆರೆಲ ಉಂತುದು, ದಾಯೆ ಹಾಳ್ ಮಲ್ಪುವ?
ಬಸರ್ೊ ಬತ್ತಿನ ಕೂಡ್ಲೆ ದಾನೆಯ ನಿಕ್ಕ್ಲೀತ್ ಕ್ರೌಯರ್ೊಗೆ?
ಬಸರ್ೊನಂಬಡ ನಾಲ್ದಿನೊತಾ ಬಾಳ್ವೆಲಯಿಕ್ಲ ತೂಲಗೆ.
ನಾಲ್ ದಿನೊತ ಗವರ್ೊನೇಪೊಲ ದಾಯೆತೂಪವ ಲೋಕೊಗು?
ಕಾಲೊಕರಿನಗ ಬಸರ್ೊರಾಜನ ನಿನ್ನದಪರ್ೊಲ ಓಲುಗೆ?
ತುದೆನೆ ಪರಪುಲ ಪಳಪಳನೆ ನಿನ್ನ ದಪರ್ೊನು ನೀಗ್ಲ.
ತುದೆನೆಸಾಗ್ಲ ಸ್ಹಾಯೊಮಲ್ಪುಲ ನಿನ್ನ ಪೊಲರ್ುನು ತೂಪಲ.
ನಿನ್ನ ಭೀಕರೊ ರೂಪಗೇರ್ಲ ಬಗ್ಯೆರಾಂಡಲಾ ಶಾಸ್ವತೊ,
ನಿನ್ನ ಸೌಮ್ಯೊನು ತೋಜದೆಂಕ್ಲೆಗ್ ಪುದರ್ ಪಡೆಲಗೆ ಶಾಶ್ವತೊ.


ನವಯುಗ ತುಳುಸಂಚಿಕೆ - 1936